Τι είναι το εργατικό ατύχημα;
Ακριβής ορισμός για το εργατικό ατύχημα δεν υπάρχει στην ελληνική νομοθεσία για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία. Γενικά, στη νομολογία, ως εργατικό ατύχημα χαρακτηρίζεται ο θάνατος ή η ανικανότητα του ασφαλισμένου για εργασία που προκλήθηκε από ένα βίαιο περιστατικό που έγινε κατά την εκτέλεση της εργασίας ή εξαιτίας αυτής (και κατά τη μετάβαση του εργαζόμενου στον τόπο της εργασίας ή κατά την επιστροφή στο σπίτι του). Επίσης, σύμφωνα με την ασφαλιστική νομοθεσία και συγκεκριμένα με την εγκύκλιο Αρ. 45/24.6.2010 του ΙΚΑ ως εργατικό ατύχημα ορίζεται: «Ο θάνατος ή η ανικανότητα του εργαζόμενου για εργασία που προκλήθηκε από ένα βίαιο περιστατικό που έγινε κατά την εκτέλεση της εργασίας ή εξαιτίας αυτής». Για τον παραπάνω λόγο η ασφαλιστική πρακτική και κυρίως η νομολογία των δικαστηρίων έχουν προσδιορίσει τις περιπτώσεις που, με ορισμένες προϋποθέσεις, ένα ατύχημα μπορεί να χαρακτηριστεί σαν εργατικό.
Δυνατότητες εργαζόμενου στο εργατικό ατύχημα
Ο εργαζόμενος δύναται να αξιώσει χρηματική ικανοποίηση για την ηθική του βλάβη σύμφωνα με τις διατάξεις του αστικού δικαίου, εφόσον το ατύχημα οφείλεται σε πταίσμα του εργοδότη ή των προστηθέντων. Το πταίσμα αυτό είναι εν προκειμένω η αμέλεια λήψης των απαραίτητων για τη διασφάλιση της προστασίας της υγείας και της ζωής του εργαζομένου μέτρων. Με τον ίδιο τρόπο, σε περίπτωση θανατηφόρου εργατικού ατυχήματος, οι συγγενείς του θανόντος μπορούν να αξιώσουν χρηματική ικανοποίηση για την ψυχική τους οδύνη. Βέβαια, εάν ούτε ο εργοδότης ούτε ο προστηθείς από αυτόν έχουν υπαιτιότητα, αλλά το ατύχημα οφείλεται σε τυχαίο γεγονός ή σε αποκλειστική υπαιτιότητα του εργαζομένου, δεν οφείλεται χρηματική ικανοποίηση. Τέλος, ο εργαζόμενος δικαιούται ιατροφαρμακευτική και νοσοκομειακή περίθαλψη, καθώς επίσης αναρρωτική άδεια και επίδομα ασθενείας.
Υποχρέωση Αναγγελίας για το Εργατικό Ατύχημα
Ο εργοδότης υποχρεούται να αναγγέλλει στις αρμόδιες Επιθεωρήσεις Εργασίας, στις πλησιέστερες αστυνομικές αρχές και στις αρμόδιες υπηρεσίες του ασφαλιστικού οργανισμού, στον οποίο υπάγεται ο εργαζόμενος, εντός 24 ωρών, όλα τα εργατικά ατυχήματα και εφόσον πρόκειται περί σοβαρού τραυματισμού ή θανάτου, να τηρεί αμετάβλητα όλα τα στοιχεία που δύνανται να χρησιμεύσουν για εξακρίβωση των αιτίων του ατυχήματος. Σχετική νομοθεσία: Άρθρο 43, παρ. 2, του Ν. 3850/2010.
Ο εργοδότης έχει την δυνατότητα να αναγγέλλει το ατύχημα μέσω της ιστοσελίδας του ΣΕΠΕ, κάνοντας χρήση των ηλεκτρονικών υπηρεσιών, είτε με αποστολή ηλεκτρονικού ταχυδρομείου είτε και με φυσική παρουσία στην αρμόδια υπηρεσία (Τμήμα Επιθεώρησης Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία). https://apps.sepenet.gr/portal/
Υποχρέωση Τήρησης Βιβλίου Εργατικών Ατυχημάτων
Ο εργοδότης οφείλει να τηρεί ειδικό βιβλίο ατυχημάτων στο οποίο να αναγράφονται τα αίτια και η περιγραφή του ατυχήματος και να το θέτει στη διάθεση των αρμόδιων αρχών. Τα μέτρα που λαμβάνονται για την αποτροπή επανάληψης παρόμοιων συμβάντων, καταχωρούνται στο ειδικό βιβλίο των άρθρων 14 και 17 του Ν. 3850/2010. Σχετική νομοθεσία: Άρθρο 43, παρ. 2β του Ν. 3850/2010.
Υποχρέωση Τήρησης Καταλόγου Εργατικών Ατυχημάτων
Ο εργοδότης οφείλει να τηρεί κατάλογο των εργατικών ατυχημάτων που είχαν ως συνέπεια για τον εργαζόμενο ανικανότητα εργασίας μεγαλύτερη των τριών εργάσιμων ημερών. Σχετική Νομοθεσία: Άρθρο 43, παρ.2 του Ν. 3850/2010.
Ασθένεια που οφείλεται στην εργασία – Υποχρέωση Αναγγελίας
Η επαγγελματική ασθένεια ορίζεται με δύο διαφορετικούς τρόπους:
α) Σύμφωνα με τον ορισμό που δίνει η επιστήμη της ιατρικής, επαγγελματική ασθένεια είναι η νόσος που σχετίζεται με το είδος των κινδύνων στους οποίους εκτέθηκε ο πάσχων λόγω της εργασίας του. Είναι κάθε νόσος που αποδεδειγμένα, στη βάση ιατρικών κριτηρίων, μπορεί να αποδοθεί στο είδος της εργασίας και τους κινδύνους στους οποίους λόγω της εργασίας έχει εκτεθεί ο εργαζόμενος.
β) Ο δεύτερος ορισμός βασίζεται στην ασφαλιστική πραγματικότητα που ισχύει στην κάθε χώρα. Δηλαδή, επαγγελματική ασθένεια είναι η νόσος που αναγνωρίζεται ως τέτοια από το ισχύον ασφαλιστικό σύστημα, με τους όρους και τους περιορισμούς που κάθε φορά αυτό θέτει.
Στην χώρα μας ο ιατρός εργασίας υποχρεούται να αναγγέλλει μέσω της επιχείρησης στην Επιθεώρηση Εργασίας ασθένειες των εργαζομένων που οφείλονται στην εργασία. Σχετική νομοθεσία: Ν. 3850/2010 Άρθρα 18 &19, «Εισαγωγή στις βασικές έννοιες της ΥΑΕ» της Αριθ. οικ. 48416/2564 ΦΕΚ3757 Β΄/25.10.2017. Άρθρα 8 & 34 του Α.Ν.1846/51 ΦΕΚ 179/Α/1-8-1951
«Περί αντικαταστάσεως του άρθρου 40 του Κανονισμού ασθενείας του ΙΚΑ» ΦΕΚ132/Β/12.2.1979. ΠΔ 41/2012.
- Βλέπε και άρθρο Καταγγελία Σύμβασης Εργασίας
- Βλέπε και άρθρο Αποζημίωση Απόλυσης
- Βλέπε και άρθρο Μεταβολή Όρων Εργασίας
- Βλέπε και άρθρο Επίσχεση Εργασίας
- Βλέπε και άρθρο Ετήσια Κανονική Άδεια
- Βλέπε και άρθρο Αμοιβή Εργαζόμενου
- Βλέπε και άρθρο Υπερεργασία – Υπερωρίες
- Βλέπε και άρθρο Υποχρεώσεις Εργοδοτών
