Υποχρεώσεις Εργοδοτών: Ο εργοδότης υποχρεούται να καταχωρεί στο Πληροφοριακό Σύστημα ΕΡΓΑΝΗ τη νόμιμη κατά την ισχύουσα νομοθεσία υπερωριακή απασχόληση των εργαζομένων πριν την έναρξη πραγματοποίησής της κοκ.
Άδειες
Ο εργοδότης υποχρεούται:
- Να τηρεί ειδικό βιβλίο ή μηχανογραφημένες σελίδες που θα φέρουν τα στοιχεία της επιχείρησης, την ένδειξη «Βιβλίο αδειών» και θα περιλαμβάνει τις στήλες: ονοματεπώνυμο μισθωτών, ημερομηνία πρόσληψης, αριθμός δικαιούμενων ημερών αδείας, χρονολογία έναρξης και λήξης χορηγηθείσας αδείας, αποδοχές αδείας, επίδομα αδείας. Οι αποδοχές αδείας και το επίδομα αδείας συμπληρώνονται στο σύνολό τους μέχρι το τέλος του σχετικού έτους λήψης της κανονικής άδειας (παρ. 2 της υποπαρ. ΙΑ.5 του Ν.4254/2014).
- Να τηρεί το Βιβλίο αδειών στο χώρο εργασίας και να το επιδεικνύει ανά πάσα στιγμή στους Επιθεωρητές Εργασίας (παρ. 7 του άρθρου 24 του Ν.3996/2011).
- Να τηρεί στο χώρο εργασίας και να φυλάσσει επί πέντε έτη τις αιτήσεις των εργαζομένων καθώς και τις αποφάσεις του για κατάτμηση της ετήσιας άδειας των εργαζομένων (υποπαρ. ΙΑ.14 του Ν.4093/2012).
- Να γνωστοποιεί στο Πληροφοριακό Σύστημα ΕΡΓΑΝΗ εντός του μηνός Απριλίου κάθε έτους, τα στοιχεία των εργαζομένων που έλαβαν την ετήσια άδεια και το επίδομα αδείας κατά το προηγούμενο ημερολογιακό έτος και έχουν καταχωρισθεί στο ειδικό Βιβλίο Αδειών (Έντυπο Ε11).
Πίνακες Προσωπικού
Ο εργοδότης υποχρεούται:
- Να αναρτήσει σε εμφανές σημείο του χώρου εργασίας, προσιτό στους εργαζόμενους, τον πίνακα προσωπικού και ωρών εργασίας χωρίς τη στήλη των καταβαλλόμενων αποδοχών, προφυλασσόμενο κατάλληλα από τυχόν φθορές (άρθρο 16 του Ν. 2874/2000),
- Να υποβάλλει στο Πληροφοριακό Σύστημα ΕΡΓΑΝΗ τα κάτωθι έντυπα σύμφωνα με τις εκάστοτε προθεσμίες [40331/Δ1.13521/2019 Υ.Α. (ΦΕΚ 3520/Β΄), όπως αυτή ισχύει]:
Ε3: Ενιαίο Έντυπο Αναγγελίας Πρόσληψης (Ε3 Αναγγελία Πρόσληψης και Ε4 Συμπληρωματικός Πίνακας Προσωπικού Νέας Πρόσληψης).
Το ενιαίο έντυπο Ε3 υποβάλλεται το αργότερο την ίδια ημέρα της πρόσληψης και πάντως πριν από την ανάληψη υπηρεσίας από τον εργαζόμενο (Ν.4093/2012). Οι νέοι εργοδότες, οι οποίοι προβαίνουν σε πρόσληψη για πρώτη φορά, και οι εργοδότες που ιδρύουν παραρτήματα με νέες προσλήψεις εργαζομένων, μπορούν να υποβάλουν το έντυπο Ε3 εντός τριών (3) εργασίμων ημερών από την απογραφή στην αρμόδια Υπηρεσία του ΕΦΚΑ.
Ε4: Πίνακας προσωπικού:
- Ετήσιος: Υποβάλλεται από 1 Οκτωβρίου έως 31 Οκτωβρίου κάθε έτους και αναγράφει το σύνολο των εργαζομένων στο παράρτημα κατά την ώρα της υποβολής.
- Ετήσιος Συμπληρωματικός: Υποβάλλεται από 1 Οκτωβρίου έως 31 Οκτωβρίου κάθε έτους, μόνο για απασχολούμενους, που εργάζονταν κατά την υποβολή του Ετήσιου πίνακα και δε συμπεριλήφθηκαν σε αυτόν.
- Αρχικός: Υποβάλλεται στις περιπτώσεις σύστασης νέου παραρτήματος ή απασχόλησης προσωπικού για πρώτη φορά εκτός του χρονικού διαστήματος υποβολής του Ετήσιου πίνακα προσωπικού, δηλαδή από 1 Νοεμβρίου κάθε έτους έως 30 Σεπτεμβρίου του επόμενου έτους. Η υποβολή Αρχικού πίνακα γίνεται με σκοπό να δοθεί η δυνατότητα ηλεκτρονικής υποβολής τροποποιητικών και συμπληρωματικών πινάκων προσωπικού και να δηλωθούν τα στοιχεία του Τεχνικού Ασφαλείας και του Ιατρού Εργασίας.
- Συμπληρωματικός Ωραρίου: Για κάθε αλλαγή ή τροποποίηση του ωραρίου ή της οργάνωσης του χρόνου εργασίας, υποβάλλεται πίνακας προσωπικού συμπληρωματικός ωραρίου, ως προς τα μεταβληθέντα στοιχεία, την ίδια μέρα της αλλαγής ή τροποποίησης και πάντως πριν από την ανάληψη υπηρεσίας από τον εργαζόμενο. Ειδικότερα για τους οδηγούς φορτηγών αυτοκινήτων και τουριστικών λεωφορείων μεταφοράς άνω των εννέα ατόμων, καθώς και Υπεραστικά και Αστικά ΚΤΕΛ που απασχολούν οδηγούς λεωφορείων και έχουν Κανονισμό Εργασίας, που διέπονται από τους Κανονισμούς (Ε.Κ.) 561/2006 και (Ε.Κ.) 165/2014, υποχρεούται να καταχωρεί κάθε αλλαγή ή τροποποίηση του ωραρίου ή της οργάνωσης του χρόνου εργασίας των εργαζομένων δεκαπέντε (15) ημέρες μετά το τέλος κάθε εβδομαδιαίας περιόδου εργασίας (άρθρο 78 του Ν.4808/2021).
- Τροποποιητικός Αποδοχών: Υποβάλλεται σε περίπτωση μεταβολής των αποδοχών των εργαζομένων, μόνο ως προς τα στοιχεία της μεταβολής εντός δεκαπέντε (15) ημερών από τη μεταβολή.
- Δεν απαιτείται η υποβολή συμπληρωματικού εντύπου Ε4 όταν αλλάζει ο νόμιμος εκπρόσωπος.
Οικοδομοτεχνικά έργα χωρίς μόνιμο προσωπικό
Για τα οικοδομοτεχνικά έργα, οι εργοδότες που δεν απασχολούν μόνιμο προσωπικό και δεν υποχρεούνται σε υποβολή πίνακα προσωπικού, υποβάλλουν ανά περίπτωση και κατά τα οριζόμενα στις Υπουργικές Αποφάσεις 54286/Δ1.17642/21-11-2019 (ΦΕΚ4293 Β’) και 51524/1262/7-11-2019 (ΦΕΚ 4173 Β΄):
Ε12-e-OIΚΟΔΟΜΩ: Αναγγελία του Απασχολούμενου Προσωπικού επί εκτέλεσης οικοδομικής εργασίας ή τεχνικού έργου.
Το έντυπο Ε12-e-ΟΙΚΟΔΟΜΩ, υποβάλλεται πριν από την έναρξη της ημερήσιας απασχόλησης απασχολούμενου προσωπικού επί εκτέλεσης οικοδομικής εργασίας ή τεχνικού έργου. Για προγραμματισμένες οικοδομικές ή τεχνικές εργασίες, διάρκειας πέραν της μίας ημέρας, η υποβολή δύναται να γίνεται από τον υπόχρεο άπαξ για το χρονικό διάστημα απασχόλησης του προσωπικού στο έργο ή για μικρότερα χρονικά διαστήματα, και σε κάθε περίπτωση πριν την έναρξη των εργασιών του απασχολούμενου προσωπικού. Σε περίπτωση αλλαγών ή τροποποιήσεων που αφορούν στο απασχολούμενο προσωπικό, το έντυπο Ε12-e-ΟΙΚΟΔΟΜΩ, υποβάλλεται τροποποιημένο ως προς τα μεταβληθέντα στοιχεία το αργότερο έως και την ίδια ημέρα της μεταβολής ή της τροποποίησης και σε κάθε περίπτωση πριν την ανάληψη υπηρεσίας από το απασχολούμενο προσωπικό, αναγράφοντας στο πεδίο των παρατηρήσεων τον λόγο της αλλαγής ή της τροποποίησης.
Αντίγραφο του εντύπου της αναγγελίας τηρείται στον τόπο εκτέλεσης του έργου.
Ε12-e-ΟΙΚΟΔΟΜΩ ΑΠΟΓΡΑΦΙΚΟ: Απογραφική Αναγγελία του Απασχολούμενου Προσωπικού στην εκτέλεση οικοδομικής εργασίας ή τεχνικού έργου.
Το έντυπο Ε12-e-ΟΙΚΟΔΟΜΩ ΑΠΟΓΡΑΦΙΚΟ, υποβάλλεται για το απασχολούμενο μηνιαίως προσωπικό μέχρι και την τελευταία ημέρα του επόμενου μήνα της απασχόλησης.
Για τους υπόχρεους υποβολής του εντύπου Ε12-e-ΟΙΚΟΔΟΜΩ ΑΠΟΓΡΑΦΙΚΟ, υφίσταται και η υποχρέωση τήρησης στον τόπο εκτέλεσης του έργου, του «Βιβλίου Ημερήσιων Δελτίων Απασχολούμενου Προσωπικού στην εκτέλεση οικοδομικών και τεχνικών έργων» (ΒΗΔΑΠ).
Χρονικά Όρια
Ο εργοδότης υποχρεούται:
- Να καταχωρεί στο Πληροφοριακό Σύστημα ΕΡΓΑΝΗ τη νόμιμη κατά την ισχύουσα νομοθεσία υπερωριακή απασχόληση των εργαζομένων πριν την έναρξη πραγματοποίησής της (έντυπο Ε8). Ειδικότερα για τους οδηγούς φορτηγών αυτοκινήτων και τουριστικών λεωφορείων μεταφοράς άνω των εννέα ατόμων, καθώς και Υπεραστικά και Αστικά ΚΤΕΛ που απασχολούν οδηγούς λεωφορείων και έχουν Κανονισμό Εργασίας, που διέπονται από τους Κανονισμούς (Ε.Κ.) 561/2006 και (Ε.Κ.) 165/2014, υποχρεούται να καταχωρεί τη νόμιμη κατά τη νομοθεσία υπερωριακή απασχόληση δεκαπέντε (15) ημέρες μετά το τέλος κάθε εβδομαδιαίας περιόδου εργασίας (άρθρο 78 του Ν. 4808/2021).
- Να υποβάλλει μέσω του προσωπικού του λογαριασμού στη διαδικτυακή Πύλη του Σ.ΕΠ.Ε. αίτηση για άδεια εργασίας κατά την Κυριακή και τις αργίες [αφορά σε επιχειρήσεις που απαγορεύεται να λειτουργήσουν και να απασχολήσουν προσωπικό κατά την Κυριακή και τις αργίες (άρθρο 9 παρ. 3 του Β.Δ. 748/1966)].
Η προθεσμία υποβολής του αιτήματος για άδεια εργασίας κατά την Κυριακή ή ημέρα αργίας, ορίζεται έως την αμέσως προηγούμενη εργάσιμη ημέρα της αργίας ή της Κυριακής που αφορά το αίτημα και ώρα 13:00 (άρθρο 11 της Υπουργικής Απόφασης 34331/Δ9.8920/26-07-2016).
- Για επιχειρήσεις οδικών μεταφορών, να εφοδιάζει τους οδηγούς με βιβλία δρομολογίων και να τηρεί ειδικές συσκευές ελέγχου (ταχογράφους).
Ατομικές Συμβάσεις
Ο εργοδότης υποχρεούται:
- Να γνωστοποιεί στον εργαζόμενο τους ουσιώδεις όρους της σύμβασης ή σχέσης εργασίας (ΠΔ 156/1994). Η ενημέρωση γίνεται με παράδοση στον εργαζόμενο, δύο μήνες το αργότερο από την έναρξη της εργασίας του, γραπτής σύμβασης εργασίας ή άλλου εγγράφου που θα περιλαμβάνει τους ουσιώδεις όρους της σύμβασης κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 2 του Π.Δ. Εάν η σύμβαση ή σχέση εργασίας διαρκέσει λιγότερο από δύο μήνες, το ανωτέρω έγγραφο παραδίδεται στον εργαζόμενο κατά τη λήξη της.
- Να τηρεί στο χώρο εργασίας (όπου αυτά τηρούνται έδρα ή υποκατάστημα ή χωριστές εγκαταστάσεις ή κεντρικό σύστημα διοίκησης ή διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού κλπ.) τα έντυπα ατομικών όρων εργασίας του προσωπικού και να τα επιδεικνύει ανά πάσα στιγμή στους Επιθεωρητές Εργασίας (παρ. 7 του άρθρου 24 του Ν.3996/2011 σε συνδυασμό με την 27397/122/19.8.2013 Υ.Α., όπως ισχύει).
- Να διατηρεί στο αρχείο του, σε έντυπη ή ηλεκτρονική μορφή, επί μία διετία από την ημερομηνία λήξη τους, αντίγραφα των συμβάσεων εργασίας, γνωστοποιήσεων και λοιπών εγγράφων, που χορηγούνται στους εργαζόμενους (άρθρο 7 του Ν.3762/2009).
- Να γνωστοποιεί στο Πληροφοριακό Σύστημα ΕΡΓΑΝΗ τις συμβάσεις μερικής απασχόλησης ή εκ περιτροπής εργασίας, καθώς και τις σχετικές συμφωνίες ή αποφάσεις που αφορούν την εκ περιτροπής εργασία, μέσα σε οκτώ (8) ημέρες από την κατάρτιση ή τη λήψη τους (έντυπο Ε9).
Κατά την υποβολή του εντύπου Ε9, επισυνάπτονται τα σαρωμένα έγγραφα ατομικής σύμβασης μερικής απασχόλησης ή εκ περιτροπής εργασίας, καθώς και οι σχετικές συμφωνίες ή αποφάσεις που αφορούν την εκ περιτροπής εργασία, αφού έχουν τεθεί ιδιοχείρως όλες οι απαραίτητες υπογραφές. - Σε περίπτωση λύσης της σύμβασης εργασίας με οποιοδήποτε τρόπο, να υποβάλλει στο Πληροφοριακό Σύστημα ΕΡΓΑΝΗ τα έντυπα «Ε5. Αναγγελία οικειοθελούς αποχώρησης μισθωτού», «Ε6. Καταγγελία σύμβασης εργασίας αορίστου χρόνου (με ή χωρίς προειδοποίηση)» και «Ε7. Βεβαίωση-Δήλωση εργοδότη για συμβάσεις ορισμένου χρόνου ή έργου», εντός τεσσάρων (4) εργάσιμων ημερών από το αντίστοιχο γεγονός.
Καταβολή Αποδοχών
Ο εργοδότης υποχρεούται:
- Να καταβάλλει τις αποδοχές των εργαζομένων αποκλειστικά στους τραπεζικούς τους λογαριασμούς, αναγράφοντας την αιτιολογία και το χρονικό διάστημα που αφορά η κάθε καταβολή. Η καταβολή των αποδοχών γίνεται με οποιονδήποτε τρόπο, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής ή πάροχων υπηρεσιών πληρωμών (άρθρο 38 του Ν.4387/2016, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 51 του Ν.4611/2019).
- Να χορηγεί κατά την εξόφληση των αποδοχών του προσωπικού, εκκαθαριστικό σημείωμα, ή σε περίπτωση εφαρμογής μηχανογραφικού συστήματος, ανάλυση μισθοδοσίας. Οι πάσης φύσεως αποδοχές του προσωπικού και οι επ’ αυτών κρατήσεις θα πρέπει να απεικονίζονται αναλυτικά (παρ. 1 της υποπαρ. ΙΑ.5 του Ν.4254/2014).
- Στους εργαζόμενους που με βάση συμφωνία αμείβονται με ενιαίο συνολικό μισθό (κατ΄ αποκοπήν μισθός), ο εργοδότης υποχρεούται να χορηγεί σημείωμα στο οποίο να αναφέρονται ο ενιαίος συνολικός μισθός που έχει συμφωνηθεί και οι επ’ αυτού κρατήσεις, καθώς και αναλυτικά οι αποδοχές τις οποίες θα εδικαιούντο να λάβουν εάν αμείβονταν με βάση κλαδική ή επιχειρησιακή συλλογική σύμβαση και οι επί των ανωτέρω αποδοχών κρατήσεις (άρθρο 5 του Ν.3227/2004).
- Να τηρεί στο χώρο εργασίας (όπου αυτά τηρούνται, έδρα ή υποκατάστημα, ή χωριστές εγκαταστάσεις, ή κεντρικό σύστημα διοίκησης, ή διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού κλπ.) και να επιδεικνύει ανά πάσα στιγμή στους Επιθεωρητές Εργασίας τα εκκαθαριστικά σημειώματα αποδοχών του προσωπικού για το τελευταίο τουλάχιστον τρίμηνο (παρ. 7 του άρθρου 24 του Ν.3996/2011 σε συνδυασμό με την 27397/122/19.8.2013 ΥΑ, όπως ισχύει).
Προστασία
Καταγγελία σύμβασης εργασίας εργαζόμενης που προστατεύεται λόγω μητρότητας
Σε περίπτωση που ο εργοδότης καταγγέλλει τη σύμβαση εγκύου, λεχούς ή γαλουχούσης για σπουδαίο λόγο, υποχρεούται να αιτιολογήσει την καταγγελία γραπτώς και να προβεί σε κοινοποίηση στην Επιθεώρηση Εργασίας σύμφωνα με το Π.Δ. 176/97.
Ανήλικοι
Κάθε εργοδότης που απασχολεί ανήλικους τηρεί σχετικό μητρώο στο οποίο αναγράφει το ονοματεπώνυμο του εργαζόμενου, τη χρονολογία γέννησης, τη διεύθυνση της κατοικίας του, τον αριθμό του βιβλιαρίου εργασίας, την ημερομηνία έκδοσης ή ανανέωσής του, το είδος της εργασίας, τη χρονολογία έναρξης και λήξης της σχέσης εργασίας (άρθρο 9 του Ν.1837/1989).
Βία και παρενόχληση στην εργασία
Κάθε εργοδότης ανεξάρτητα από τον αριθμό του απασχολούμενου προσωπικού, καθώς και τα πρόσωπα που ασκούν το διευθυντικό δικαίωμα ή εκπροσωπούν τον εργοδότη, υποχρεούνται να αναρτούν στον χώρο εργασίας και να καθιστούν προσβάσιμη ενημέρωση για τις διαδικασίες που υφίστανται σε επίπεδο επιχείρησης για την καταγγελία και την αντιμετώπιση μορφών συμπεριφοράς βίας και παρενόχλησης, καθώς και τα στοιχεία επικοινωνίας για τις αρμόδιες διοικητικές και δικαστικές αρχές (άρθρο 5 του Ν.4808/2021).
Λοιπές Υποχρεώσεις
Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας
Η Επιχειρησιακή Συλλογική Σύμβαση Εργασίας ή όμοια Διαιτητική Απόφαση, υποβάλλεται στο Πληροφοριακό Σύστημα ΕΡΓΑΝΗ (έντυπο Ε10). Κατά την υποβολή του εντύπου επισυνάπτεται η σαρωμένη Επιχειρησιακή Συλλογική Σύμβαση Εργασίας ή όμοια Διαιτητική Απόφαση, αφού προηγουμένως έχουν τεθεί ιδιοχείρως όλες οι απαραίτητες υπογραφές, και τυχόν παραρτήματα ή/και πίνακες αυτής.
Διαθεσιμότητα
Ο εργοδότης υποχρεούται να γνωστοποιεί στις οικείες Υπηρεσίες του ΣΕΠΕ, του ΕΦΚΑ και του ΟΑΕΔ με οποιονδήποτε τρόπο τη σχετική δήλωση περί διαθεσιμότητας, μέρους ή του συνόλου του προσωπικού του.
Απόσπαση Εργαζομένων
Οι επιχειρήσεις που αποσπούν στο έδαφος της Ελλάδας εργαζόμενους, υποχρεούνται να τηρούν τα οριζόμενα στα Π.Δ. 219/2000 και 101/2016. Για περισσότερες πληροφορίες ανατρέξτε στην ενότητα της Νομοθεσίας.
Άδειες εργασίας αλλοδαπών
Ο εργοδότης υποχρεούται να διατηρεί αντίγραφο της άδειας διαμονής ή άλλου τίτλου διαμονής στη διάθεση των αρμοδίων αρχών, τουλάχιστον κατά τη διάρκεια της περιόδου απασχόλησης (άρθρο 80 του Ν. 4052/2012).
Διανομή Προϊόντων Αντικειμένων
Ο εργοδότης υποβάλλει για κάθε μοτοποδήλατο ή μοτοσυκλέτα που θα χρησιμοποιείται από εργαζόμενό του, κατά την εκτέλεση της εργασίας του, για τη μεταφορά ή διανομή προϊόντων και αντικειμένων, το έντυπο Ε13 (Δήλωση εργοδότη χρήσης από εργαζομένους του, κατά την εκτέλεση της εργασίας τους, μοτοποδήλατου ή μοτοσυκλέτας, κατά την έννοια του άρθρου 2 του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας (Ν. 2696/1999, Α’ 57), για τη μεταφορά ή διανομή προϊόντων και αντικειμένων), έως και την ημερομηνία χρήσης του/της για πρώτη φορά και σε κάθε περίπτωση πριν από τη χρήση αυτή.
Επίσης υποβάλλει αντίστοιχα στο έντυπο Ε13, για κάθε μοτοποδήλατο ή μοτοσυκλέτα που έχει καταχωριστεί στο έντυπο αυτό, τη λήξη της χρήσης αυτής από εργαζομένους του, κατά την εκτέλεση της εργασίας τους, για τη μεταφορά ή διανομή προϊόντων και αντικειμένων, εντός τριών (3) ημερών από την ημερομηνία που θα διακοπεί η χρήση αυτή.
- Βλέπε και άρθρο Καταγγελία Σύμβασης Εργασίας
- Βλέπε και άρθρο Αποζημίωση Απόλυσης
- Βλέπε και άρθρο Μεταβολή Όρων Εργασίας
- Βλέπε και άρθρο Επίσχεση Εργασίας
- Βλέπε και άρθρο Ετήσια Κανονική Άδεια
- Βλέπε και άρθρο Αμοιβή Εργαζόμενου
- Βλέπε και άρθρο Υπερεργασία – Υπερωρίες
- Βλέπε και άρθρο Υποχρεώσεις Εργοδοτών
- Βλέπε και άρθρο Διαδικασία Συνδιαλλαγής