Revenge Porn ή εκδικητικό πορνό είναι η αναπαραγωγή και διάθεση σεξουαλικά άσεμνων εικόνων ή βίντεο οι οποίες δημιουργήθηκαν από έναν σύντροφο κατά την διάρκεια μιας ερωτικής σχέσης, με ή χωρίς τη γνώση και τη συγκατάθεση του θύματος και οι οποίες αφού η σχέση τελειώσει, εκδικητικά διανέμονται δημόσια. Αυτά στη συνέχεια εξαπλώνονται πολύ γρήγορα σε ολόκληρο το διαδίκτυο μέσω ανώνυμων δικτύων, φόρουμ και ιστότοπων εκδικητικής πορνογραφίας.
Παρακολουθήστε ένα βίντεο που περιγράφει τα πιο συχνά ηλεκτρονικά εγκλήματα:
H Εκδικητική Πορνογραφία αφορά άτομα όλων των ηλικιών, από παιδιά 11 ετών μέχρι ενήλικα άτομα μεγαλύτερων ηλικιών. Ωστόσο, τα πιο συχνά αναφερόμενα περιστατικά προέρχονται από άτομα που είναι στην εφηβεία τους, κυρίως κατά την διάρκεια της ενηλικίωσης τους. Στην πλειοψηφία του, το εν λόγω υλικό λαμβάνεται από ζευγάρια που βρίσκονται σε σχέση. Παρόλα αυτά, σε αρκετές περιπτώσεις, το θύμα (άνδρας ή γυναίκα), έχει υποστεί σεξουαλική βία η οποία διευκολύνεται από χορήγηση ναρκωτικών (rape drugs) που προκαλούν επίσης μειωμένη αίσθηση πόνου, συμμετοχή σε αποτρόπαιες σεξουαλικές πράξεις ή/και αμνησία.
Η κατοχή του υλικού μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τους δράστες για να εκβιάσουν τα υποψήφια θύματα σε άλλες σεξουαλικές πράξεις, να τα εξαναγκάσουν να συνεχίσουν τη σχέση ή να τους τιμωρήσουν για το τέλος της σχέσης (σε περίπτωση σχέσης), για να τα σιωπήσουν, να καταστρέψουν φήμη τους ή / και για οικονομικό κέρδος. Πρόκειται για ένα είδος ηλεκτρονικού εγκλήματος, το οποίο έχει πάρει μεγάλες διαστάσεις τα τελευταία χρόνια και πλέον καταγγέλλεται πολύ συχνότερα.
Συγκεκριμένα, revenge porn είναι «όταν κάποιος (συνήθως πρώην σύντροφος) δημοσιεύει μια φωτογραφία ή ένα βίντεο από προσωπικές ερωτικές στιγμές κάποιου χωρίς τη συγκατάθεσή του», όπως αναφέρεται και στο International Journal of Cyber Criminology. Παρά το γεγονός ότι πλέον διώκεται ποινικά, πολλά θύματα κατηγορούνται (victim blaming) για το υλικό που έχει κάποιος άλλος στη διάθεσή του, αντιμετωπίζοντας επιθέσεις παρόμοιες με σεξουαλική παρενόχληση. Ο λόγος που οι θύτες επιλέγουν το revenge porn είναι συνήθως για εκδίκηση στους πρώην συντρόφους τους μετά τον χωρισμό τους ή σε κάποιες περιπτώσεις για εκβιασμό ώστε να τους χειρίζονται.
Αν και οι θύτες συνήθως είναι πρώην σύντροφοι, υπάρχουν περιστατικά όπου μπορεί να είναι και άνθρωποι από το οικογενειακό ή επαγγελματικό περιβάλλον. Σε μια πρόσφατη έρευνα που έγινε στην Αυστραλία απεδείχθη ότι ένας στους πέντε ανθρώπους έχουν αντιμετωπίσει τέτοιου είδους κακοποίηση, προκειμένου να υποκύψουν σε εκβιασμούς για χρήματα ή σεξουαλικές χάρες. Η έκθεση των προσωπικών φωτογραφιών χωρίς συγκατάθεση μπορεί να προκαλέσει σοβαρές επιπτώσεις στο θύμα, από ντροπή έως σοβαρή αγχώδη διαταραχή. Μάλιστα, σε κάποιες περιπτώσεις οι επιπτώσεις ήταν ολέθριες, καθώς κάποια θύματα φτάνουν στο σημείο να αυτοκτονήσουν μη μπορώντας να αντέξουν αυτό που τους συνέβη.
Ειδικοί ψυχολόγοι μελετώντας το φαινόμενο κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η εκδικητική πορνογραφία και η σεξουαλική κακοποίηση έχουν ίδιες ψυχολογικές επιπτώσεις στα θύματα, καθώς μπορούν και στις δύο περιπτώσεις να εμφανίσουν μετα-τραυματικό στρες, άγχος, κατάθλιψη, αποφυγή και δυσκολία προσαρμογής στην πραγματικότητα. Επίσης έρευνα που έγινε στη Βρετανία έδειξε ότι τα ποσοστά των ατόμων που καταγγέλλουν ότι έχουν υποστεί αυτού του είδους την κακοποίηση έχουν σχεδόν διπλασιαστεί. Συγκεκριμένα, το 15% των Βρετανών ηλικίας 18-45 ετών δήλωσαν ότι έχουν δημοσιευτεί φωτογραφίες με ιδιαίτερες στιγμές τους χωρίς τη συγκατάθεσή τους. Το 2019 το ποσοστό αυτό ήταν μόλις 8%.
Όσον αφορά τους θύτες, η έρευνα έδειξε ότι ένας στους δέκα έχει δημοσιεύσει ή έχει απειλήσει ότι θα δημοσιεύσει φωτογραφίες κάποιου, ενώ από αυτούς ένας στους πέντε δήλωσε ότι το έκανε για να «τρομάξει το θύμα» ή «για πλάκα». Επίσης, κάποιοι ισχυρίστηκαν ότι οι φωτογραφίες ήταν «ιδιοκτησία» τους και είχαν το δικαίωμα να τις δημοσιεύσουν.
Νέα διάταξη για την εκδικητική πορνογραφία με την προσθήκη νέου άρθρου 336Α στον Ποινικό Κώδικα ψηφίσθηκε στην Βουλή. Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση, με την προτεινόμενη ρύθμιση τυποποιείται ως αξιόποινη πράξη που προσβάλλει τα έννομα αγαθά της γενετήσιας ζωής και ελευθερίας και υπό προϋποθέσεις και της ανηλικότητας, η μη συναινετική κοινολόγηση ή η ανάρτηση στο διαδίκτυο ή σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης, προσωπικών εικόνων ή οπτικοακουστικού υλικού που ανάγονται στη γενετήσια ζωή του παθόντος, ακόμα και αν αυτές δημιουργήθηκαν με τη συναίνεσή του.
- Βλέπε και άρθρο Απόφαση Αποζημίωσης για Revenge Porn
- Βλέπε και άρθρο Εκδικητική Πορνογραφία στον Ποινικό Κώδικα
- Βλέπε και άρθρο Συκοφαντική Δυσφήμηση μέσω Facebook
- Βλέπε και άρθρο Παιδική Πορνογραφία
- Βλέπε και άρθρο Ανήλικοι Διακινητές Παιδικής Πορνογραφίας
- Βλέπε και άρθρο Δικηγορία και Παιδική Πορνογραφία
- Βλέπε και άρθρο Προφίλ Διακινητή Παιδικής Πορνογραφίας
- Βλέπε και άρθρο Ηλεκτρονική Απάτη